Op 23 maart 2018 overleed Jos Biegstraaten, oprichter en vele jaren voorzitter van het Nederlands Omar Khayyám Genootschap.

Jos Biegstraaten was als middelbare scholier, ergens in 1962, verliefd geraakt op Khayyám, zoals hij het zelf zei, door een kort gedichtje van J.H. Leopold:

Ik scheidde; onverstand was allerwegen.
van al mijn parels werd niet één geregen.
De dwazen! honderd dingen, nooit beseft
en nooit bereikt, zijn in mij doodgezwegen.

Het was een vertaling van een van de kwatrijnen van Omar Khayyám, en hij zal zich toen nauwelijks gerealiseerd hebben waartoe dit zou leiden: een snaar die begint te trillen en die het begin is van een levenslange fascinatie met een dichter en zijn werk.
Het was de drijfveer die hem contact deed zoeken met gelijkgezinden. In 1990 vond hij ze, na een advertentie in de krant: Dirk Jorritsma, Johan van Schagen en Geert Bremer: allen zwaar dronken van de omariaanse wijn.
Zo ontstond het Genootschap, spoedig uitgebreid met Jan Keijser, die de prachtige Jaarboeken ging verzorgen, en Hans de Bruijn, emeritus professor Perzisch aan de Universiteit van Leiden, en uiteindelijk een klein gezelschap van hooguit dertien à veertien leden.
Onder leiding van Jos Biegstraaten, voorzitter, kreeg het Genootschap gestalte: tweemaal per jaar een bijeenkomst bij een van de leden thuis, met lezingen en voordrachten, als resultaat van de bemoeienis met Omar, want dat was de voorwaarde om lid te zijn: actief bezig zijn met Khayyám.
Er kwamen tentoonstellingen, gelegenheidsdrukwerkjes en serieuze publicaties, contacten met binnen- en buitenlandse omarianen.
Hoogtepunt was het jaar 2009: 150 jaar na de fameuze eerste versie van FitzGeralds vertaling en 200 jaar na diens geboortejaar. Ondanks zijn ziekte, die zich kort daarvoor had geopenbaard, nam Biegstraaten het voortouw voor een reeks van evenementen: een grootse tentoonstelling in Museum Meermanno, concerten in Amsterdam en Haarlem, publicaties en interviews, en congressen in Leiden en Cambridge. En iets om trots op te zijn: Biegstraaten was lid van de prestigieuze Omar Khayyam Club in London.

Maar wat weten we van Khayyám! Wie was hij, schreef hij zelf deze verzen en wat betekenen ze nu voor ons: onderzoek, studie, vergelijken, discussie, reflectie en laten bezinken en eigen maken? Voor Biegstraaten was er meer dan dat. Hij had vele liefhebberijen en interesses en Omar werd in latere jaren een “Omar met een knipoog” of “Omar with a smile”. Het werd een tweede specialisme voor hem, vermoedelijk als eerste en enige Nederland die zich met dit fenomeen bezig hield: de Omar-parodie, de ironie en soms ook een bitter cynisme. Alsof daarmee de cirkel rond was, want Omar deed met zijn verzen hetzelfde. Maar cynisch en bitter was Jos nooit, misschien was de parodie ook een rustpunt: jongens, zo belangrijk is het allemaal niet, wat weten we er nu van!

There was a Door to which I found no Key:
There was a Veil past which I could not see:
Some little Talk awhile of Me and Thee
There seem’d – and then no more of Thee and Me.